Rijksmonumenten zijn, volgens de definitie vastgelegd in de Monumentenwetgeving, gebouwen of objecten van tenminste 50 jaar oud die een historisch zozeer van belang zijn voor Nederland dat zij beschermd en behouden dienen te worden.
In het hele land kwam begin jaren zeventig van de twintigste eeuw een besef dat bijzondere gebouwen en objecten beschermd moesten worden. In de jaren na de tweede-wereldoorlog was veel verloren gegaan in de drang naar vernieuwing die als een grote golf Nederland overspoelde.
In 1972 vindt in Kampen de grootste aanwijzing plaats van Rijksmonumenten. De methode van aanwijzen volgde waarschijnlijk de tijdgeest. Niet individuele panden waren interessant, vooral gevel-rijen werden aangewezen. In het hele land worden lijsten aangelegd. De Rijksdienst voor Monumentenzorg komt om in het werk. Als gevolg hiervan zijn de beschrijvingen van de panden extreem summier en de beredenering van plaatsing op de monumentenlijst volledig afwezig.
Lange tijd blijft het bij deze lijst van Rijksmonumenten. Door de jaren heen worden af en toe wel individuele panden aangewezen. De Redengevende Omschrijvingen worden steeds wat langer en completer.
Dan volgt omstreeks 1999 een nieuwe ronde waarbij een groep panden aangewezen wordt. Ditmaal zijn de omschrijvingen meer compleet, netjes ingedeeld naar beschrijving van het object en de waardering.
Stadsmuur:
Bij ca 70 panden is de enige omschrijving: "Pand van belang vanwege de mogelijke aanwezigheid van restanten van de middeleeuwse stadsmuur".
In dit geval betreft de bescherming niet zozeer het pand, maar enkel de resten van de stadsmuur die zich in het pand bevinden.
MDCXVII:
Vooral bij de beschrijvingen uit 1972 is vaak in Romeinse telwoorden aangegeven in welke eeuw een object gedacht is te zijn gebouwd. Daarnaast is vaak in kleine letters een tijdvak binnen deze eeuw aangegeven. Zo staat bij de Bovenkerk: "Toren, gebouwd begin XV, spits XIXa". Hier wordt bedoeld dat de toren gebouwd is aan het begin van de 15e eeuw (dus ca. 1400-1425) en dat de huidige torenspits is toegevoegd aan het begin van de 19e eeuw (dus ca. 1800-1825). |