Gasthuisstraat 9  

Gemeentelijk monument

Kadastraal nummer: F 9359
Monumenten nummer: GM0080
Datum aanwijzing : 09-11-2004


Afbeelding


Winkel-woonhuis met aan de Art Nouveau ontleende elementen, op de hoek van de Gasthuis- en Buiten Nieuwstraat. Het pand is gebouwd naar ontwerp van J.C. Eijkman in 1901, direct na de aanleg (1897) van de Gasthuisstraat, die een doorbraak vormde van de Oudestraat naar de Nieuwe Markt. Vrijwel de hele straat bestaat uit panden in Eclectische of aan de Art Nouveau verwante bouwtrant.

beschrijving:
Het hoekpand met afgesnoten hoek heeft aan de Gasthuisstraat twee bouwlagen en in het hoekgedeelte en aan de Buiten Nieuwstraat drie bouwlagen onder een met tuile-du-nord pannen belegde kap op klampen. De gevels zijn opgetrokken in bruine baksteen met detaillering in gele verblendsteen en rusten op een hardstenen plint. Boven de overhoeks geplaatste entree met rondboogvormig bovenlicht bevindt zich een natuurstenen vijfzijdige erker op opvallende console, en daarboven een balkon met gietijzeren balustrade. De gevels worden ingedeeld door deels geschakelde H-vensters met gesneden kozijnen, onder segment- en korfbogen met aanzet- en sluitstenen; de boogtrommels bevatten metselmozaïeken. Afwijkend zijn de twee grote etalagevensters ter weerszijden van de entree; het rechter (aan de Buiten Nieuwstraat) onder een segmentboog met stucreliëf rondom en met een sluitsteen met gezicht, het linkervenster in de Gasthuisstraat onder rondboog met stucreliëf in de boogtrommel. Boven dit venster is de verder blinde gevel voorzien van lisenen en decoratief metselwerk in de vorm van een boogfries, in gele verblendsteen.

waardering:
Het pand is van algemeen architectuurhistorisch en stedenbouwkundig belang:
- als gaaf voorbeeld van een laat 19e eeuws winkel-woonhuis
- vanwege de gaafheid van de aan de Art Nouveau verwante detailleringen
- als onderdeel van een beeldbepalende laat 19e eeuwse gevelwand.
- vanwege de beeldbepalende ligging op de hoek van de Gasthuis- en de Boven Nieuwstraat.


Aanvullende afbeeldingen

Kort nadat het pand was voltooid, had het een fraaie topgevel met daarin de jaartalsteen "1901". In 1937 was deze topgevel al niet meer aanwezig.