Rijksmonument

Kadastraal nummer: F 2949
Monumenten nummer: 23110
Datum aanwijzing : 22-11-1972

Afbeelding

Beschrijving
STADHUIS. Het oude stadhuis, thans gemeentelijk archief, werd gebouwd tussen 1345 en 1350; in 1543 werd het door brand geteisterd. Restauraties eind XIX en XX. Het bouwwerk, opgetrokken op een rechthoekige grondslag, bestaande uit twee verdiepingen, die gedekt worden door een zadeldak tussen topgevels; arkeltorentjes op drie hoeken en tegen de zuidwesthoek een aangebouwde toren, de z.g. schepentoren. Overvloedige toepassing van natuursteen voor de sierdelen; rijkbewerkte balustrade tussen de beide arkeltorentjes aan de westzijde, de westgevel is versierd met zes natuurstenen beelden van Johan Polet ter vervanging van de oorspronkelijke, die in het museum zijn ondergebracht. De beide topgevels zijn voorzien van een gewrongen pinakel. De schepentoren gaat na een omgang met kantelen van een rechthoekige op een achtzijdige grondslag over en wordt gedekt door een geestige opengewerkte spits. Inwendig een kelder met kruisgewelven; op de verdieping de schepenzaal met een gesneden portaal (1546) en een eiken wandbetimmering (1545) tussen twee korintische zuilen; verder een rijk gesneden schepengestoelte (1543-1545) van de hand van de stadstimmerman Mr Vrederick, een fraai gebeeldhouwde bergstenen schoorsteen van Colijn de Nole uit Utrecht en in het midden van de zaal een gebeeldhouwd eiken hekwerk. De zaal is gedekt met een houten tongewelf. In de schepentoren een met een stergewelf overkluisd vertrek voorzien van een eiken deur (1546) en van een ijzeren deur (ca.1300), afkomstig uit het roofslot Voorst.
( Lees meer >> )

Aanvullende afbeeldingen

De westgevel met de zes beelden. De originele beelden waren zo fragiel dat tussen 1933 en 1938 de zes oorspronkelijke beelden werden vervangen door beelden van de hand van J. Polet, een amsterdamse beeldhouwer. De baldakijnsboven de beelden, van de hand van steenhouwer Jan Westendorp, zijn omstreeks 1897 aangebracht op aangeven van Cuypers.

De top van de noordgevel voor de restauratie van 1895. De kleine pinakels zijn nog niet aangebracht en de gemetselde schoorsteen, waarvan de basis in schroefvorm was gemetseld, was aan de top nog eenvoudig zeskantig gemetseld.

De restauratie van het Oude Raadhuis werd afgerond met het aanpassen van de onderzijde van de noordgevel. Dit vond plaats omstreeks 1915. De rondboogvensters werden vervangen door natuurstenen kruisvensters en ornamenten. Ook werd een extra natuurstenen waterlijst aangebracht boven de nieuwe kruisvensters.
Nu had het pand, en dus ook de noordgevel, het uiterlijk zoals Cuypers meende dat het er oorspronkelijk uit had moeten zien.